Το εκκόλπωμα Zenker είναι μια σπάνια πάθηση του οισοφάγου, γνωστή και ως φαρυγγο-οισοφαγικό εκκόλπωμα. Πρόκειται για έναν σάκο που προβάλλει προς τα έξω και πίσω στο ανώτερο τμήμα του οισοφάγου, κάτω από τον φάρυγγα.
Αίτια
Η ακριβής αιτία του εκκολπώματος Zenker δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που θεωρούνται ότι συμβάλλουν στην ανάπτυξή του:
- Δυσλειτουργία του κρικοφαρυγγικού μυός: Ο κρικοφαρυγγικός μυς, ο οποίος βρίσκεται στο ανώτερο τμήμα του οισοφάγου, μπορεί να μην χαλαρώνει σωστά κατά την κατάποση, δημιουργώντας αυξημένη πίεση και οδηγώντας στη δημιουργία του εκκολπώματος.
- Αδυναμία του τοιχώματος του οισοφάγου: Η αδυναμία στο τοίχωμα του οισοφάγου μπορεί να επιτρέψει την προβολή του βλεννογόνου προς τα έξω, σχηματίζοντας το εκκόλπωμα.
- Ηλικία: Η πάθηση είναι πιο συχνή σε ηλικιωμένα άτομα, πιθανώς λόγω της φυσιολογικής φθοράς και της μειωμένης ελαστικότητας των ιστών με την πάροδο του χρόνου.
Χαρακτηριστικά και Συμπτώματα
- Συχνότητα: Είναι πιο συχνό στους άντρες και εμφανίζεται κυρίως σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, συνήθως μετά τα 70.
- Συμπτώματα: Οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν δυσκαταποσία (δυσκολία στην κατάποση), αναγωγές άπεπτης τροφής, κακοσμία στόματος, βήχα και επαναλαμβανόμενες πνευμονίες λόγω εισρόφησης τροφής.
Διάγνωση
Η διάγνωση του εκκολπώματος Zenker γίνεται κυρίως μέσω απεικονιστικών εξετάσεων και κλινικής αξιολόγησης. Ακολουθούν τα βασικά βήματα:
- Ιατρικό Ιστορικό και Κλινική Εξέταση: Ο γιατρός θα λάβει λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και θα αξιολογήσει τα συμπτώματα του ασθενούς, όπως δυσκαταποσία, αναγωγές τροφής και κακοσμία στόματος1.
- Βαριούχος Οισοφαγογραφία: Αυτή είναι η κύρια διαγνωστική εξέταση. Ο ασθενής καταπίνει ένα υγρό που περιέχει βάριο, το οποίο λειτουργεί ως σκιαγραφικό μέσο. Η ακτινογραφία που ακολουθεί απεικονίζει το εκκόλπωμα και παρέχει πληροφορίες για το μέγεθός του.
· Ενδοσκόπηση: Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να γίνει ενδοσκόπηση για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση και να αξιολογηθεί η κατάσταση του οισοφάγου. Ωστόσο, η ενδοσκόπηση μπορεί να είναι δύσκολη λόγω της θέσης του εκκολπώματος.
· Αξονική τομογραφία (CT): Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποκλειστούν άλλες αιτίες των συμπτωμάτων και για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση.
Θεραπεία
Η θεραπεία είναι κυρίως χειρουργική και υπάρχουν διάφορες μέθοδοι χειρουργικής αντιμετώπισης του εκκολπώματος Zenker. Οι κύριες μέθοδοι περιλαμβάνουν:
· Ενδοσκοπική διατομή του κρικοφαρυγγικού μυός: Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιεί ένα ενδοσκόπιο για να κόψει τον κρικοφαρυγγικό μυ, μειώνοντας την πίεση και επιτρέποντας την αποστράγγιση του εκκολπώματος.
- Ανοιχτή χειρουργική επέμβαση: Σε αυτή τη μέθοδο, γίνεται μια εξωτερική τομή στον λαιμό για να αφαιρεθεί το εκκόλπωμα. Αυτή η μέθοδος μπορεί να περιλαμβάνει την αφαίρεση του σάκου και τη διατομή του κρικοφαρυγγικού μυός.
- Ενδοσκοπική σταπλεροτομή: Αυτή η τεχνική χρησιμοποιεί ένα ειδικό εργαλείο που συνδυάζει την κοπή και τη συρραφή του εκκολπώματος, μειώνοντας την πιθανότητα διαρροής και επιπλοκών.
Κάθε μέθοδος έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, και η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου εξαρτάται από τον ασθενή και τη σοβαρότητα της κατάστασης. Είναι σημαντικό να συζητήσετε με τον γιατρό σας για να επιλέξετε την καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση για εσάς.
Η πρόγνωση μετά τη χειρουργική αφαίρεση του εκκολπώματος Zenker είναι πολύ καλή, ειδικά όταν η επέμβαση πραγματοποιείται από έμπειρους χειρουργούς. Οι περισσότεροι ασθενείς αναφέρουν σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων τους και βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.
Ο ιατρός κ Ζαχαράκης έχει τεράστια εμπειρία στην αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών, έχοντας χειρουργήσει δεκάδες παρόμοια περιστατικά στην διάρκεια της προϋπηρεσίας του Μ. Βρετανία καθώς και πληθώρα ασθενών στην Ελλάδα.
Βιβλιογραφία
1. Law R, Katzka DA, Baron TH. Zenker's Diverticulum.
Clin Gastroenterol Hepatol. 2014 Nov;12(11):1773-82
2. Le Mouel JP, Fumery M. Zenker's Diverticulum.
N Engl J Med. 2017 Nov 30;377(22):
Σχετικά Links
2. Εκτομή τραχηλικού εκκολπώματος οισοφάγου (Zenker) - Dr. Ζαχαράκης Εμμανουήλ (zacharakis-surgery.gr)
